Gepard
Acinonyx jubatus
Gepard
WYGLĄD
Gepard królewski ma duże plamy, często łączące się w pasy. Ta rzadka odmiana wzoru umaszczenia jest wynikiem jednoogniskowej recesywnej mutacji genetycznej. Ponieważ jest to mutacja genetyczna, gepard królewski nie jest uważany za podgatunek. Osobniki z tym specyficznym wzorem umaszczenia występują na niewielkim obszarze południowej Afryki.
Gepard jest znany z tego, że jest najszybszym ssakiem lądowym. Koty te mają liczne morfologiczne przystosowania do szybkości – długie kończyny, silne mięśnie ud i bardzo elastyczny kręgosłup, częściowo chowane pazury, dające dodatkową przyczepność podczas biegu i skrętów z dużą prędkością oraz długi ogon, który pomaga gepardowi utrzymać równowagę podczas biegu.
CIEKAWOSTKA
Gepard posiada powiększone płuca, serce i przewody nosowe oraz mniejsze kły w porównaniu z innymi kotowatymi – redukcja wielkości nasady górnych kłów pozwala na większy otwór nosowy dla zwiększonego wlotu powietrza.
WYSTĘPOWANIE I SIEDLISKO
Obecnie gepard występuje głównie w suchszych częściach Afryki Subsaharyjskiej i jest nadal dość szeroko rozprzestrzeniony w południowej i wschodniej Afryce, z dwoma głównymi obszarami w Namibii/Botswanie i w Kenii/Tanzanii. Ich zasięg jest jednak coraz bardziej rozdrobniony i mocno ograniczony.
Gepard zamieszkuje otwarte tereny trawiaste i sawanny. Występuje również w suchym lesie, na półpustyni, w otwartych lasach i krzewach, a w lasach tropikalnych jest nieobecny. W środkowej części Sahary gepard występuje w siedliskach wysokogórskich, gdzie opady są nieco większe niż na otaczającej je pustyni.
BEHAWIOR
Gepard jest aktywny głównie w ciągu dnia. Ostatnie obserwacje wykazały, że gepardy są zaskakująco aktywne w nocy. Aktywność jest pozytywnie skorelowana z ilością dostępnego światła księżyca.
Organizacja społeczna gepardów jest wyjątkowa wśród zwierząt kotowatych. Po opuszczeniu matki przez gepardy, samiec i samica zazwyczaj pozostają razem przez około sześć miesięcy, zanim się rozdzielą i pójdą w swoją stronę. Po rozdzieleniu, samice pozostają samotne, podczas gdy samce będą albo samotne, albo stworzą grupę z innymi samcami. Koalicje takie składają się zwykle z 2-3 samców, najczęściej osobników spokrewnionych, ale mogą to być również osobniki niespokrewnione.
POŻYWIENIE
Gepard preferuje ofiary o masie ciała w zakresie 10-56 kg. Należą do nich impale, gazele Thomsona, springboki, guźce i inne antylopy, ale będzie polował również na mniejsze zwierzęta, takie jak zające lub ptaki. Koalicje samców atakują często większe ofiary, takie jak antylopy gnu czy zebry.
GŁÓWNE ZAGROŻENIA
Głównymi zagrożeniami dla geparda są utrata i fragmentacja siedlisk, zmiana sposobu użytkowania gruntów, zabijanie w odwecie i wyczerpywanie się bazy pokarmowej, co często prowadzi do zwiększonego drapieżnictwa na zwierzętach gospodarskich, a tym samym do nasilenia konfliktów z ludźmi.
